۱. چرا پایتون برای گزارش‌گری فروش؟

مزایای استفاده از پایتون در گزارش‌گیری:

• خودکارسازی گزارش‌ها و صرفه‌جویی در زمان
• اتصال مستقیم به پایگاه‌های داده یا فایل‌های خام
• امکان خروجی گرفتن در فرمت‌های مختلف (Excel، PDF، CSV)
• امکان ترکیب تحلیل داده با تولید گزارش

این ویژگی‌ها باعث می‌شوند پایتون جایگزین مناسبی برای گزارش‌گیری دستی باشد.

۲. آماده‌سازی داده‌ها

برای شروع باید داده‌های فروش خود را از منابع مختلف جمع‌آوری کنید:

• فایل‌های Excel یا CSV
• خروجی سیستم‌های فروشگاهی
• پایگاه‌های داده SQL

کتابخانه Pandas بهترین ابزار برای پردازش این داده‌ها در پایتون است.

import pandas as pd

data = pd.read_excel("sales.xlsx")
summary = data.groupby("month")["revenue"].sum()
print(summary)

نکته کلیدی

قبل از تولید گزارش، داده‌ها را پاک‌سازی کنید (حذف مقادیر خالی، اصلاح نام ستون‌ها) تا خروجی نهایی دقیق باشد.

۳. تولید گزارش در Excel

پایتون با استفاده از کتابخانه openpyxl یا XlsxWriter می‌تواند فایل‌های اکسل تولید کند:

import pandas as pd

data = pd.read_excel("sales.xlsx")
pivot = data.pivot_table(values="revenue", index="month", aggfunc="sum")
pivot.to_excel("sales_report.xlsx")

با این روش گزارش فروش ماهانه به‌طور خودکار در یک فایل Excel ذخیره می‌شود.

۴. تولید گزارش در PDF

برای تولید PDF می‌توان از ReportLab استفاده کرد. مثال ساده:

from reportlab.pdfgen import canvas

c = canvas.Canvas("sales_report.pdf")
c.drawString(100, 750, "گزارش فروش ماهانه")
c.drawString(100, 720, "درآمد تیر 1404: 12,000,000 تومان")
c.save()

این کد یک فایل PDF ساده ایجاد می‌کند. می‌توانید داده‌های پردازش‌شده Pandas را نیز به آن اضافه کنید.

توصیه مهم

برای گزارش‌های حرفه‌ای، جدول‌ها و نمودارهای فروش را به PDF اضافه کنید تا خروجی قابل ارائه به مدیران یا مشتریان باشد.

۵. ترکیب تحلیل داده و گزارش‌گری

مزیت بزرگ پایتون این است که می‌توانید تحلیل داده و گزارش‌گیری را ترکیب کنید:

• تحلیل روند فروش (افزایش یا کاهش ماهانه)
• محاسبه سود ناخالص
• شناسایی محصولات پرفروش

سپس نتایج را به‌صورت خودکار در Excel یا PDF ذخیره کنید.

۶. زمان‌بندی و خودکارسازی کامل

می‌توانید با استفاده از Task Scheduler (ویندوز) یا Cron (لینوکس) اسکریپت پایتون را زمان‌بندی کنید تا هر روز یا هر هفته گزارش فروش به‌صورت خودکار تولید شود.

این قابلیت مخصوصاً برای کسب‌وکارهایی با داده‌های حجیم و پرتکرار بسیار ارزشمند است.

جمع‌بندی

پایتون ابزاری قدرتمند برای گزارش‌گری فروش است که می‌تواند با استفاده از کتابخانه‌هایی مانند Pandas، Openpyxl و ReportLab گزارش‌های دقیق و حرفه‌ای در قالب Excel و PDF تولید کند.
این روش علاوه بر صرفه‌جویی در زمان، دقت بالاتری نسبت به روش‌های دستی دارد و امکان تحلیل داده‌های پیچیده را نیز فراهم می‌کند.
اگر کسب‌وکار شما نیازمند گزارش‌های مداوم و سریع است، پایتون بهترین انتخاب خواهد بود.